Trollen en datamisbruik maken dat we in Nederland minder vertrouwen hebben in media, blijkt uit het nieuwe rapport van PwC. Wat delen van data betreft liggen de generaties vrij ver uit elkaar. De 'technoholics', de jongste generatie, vindt het helemaal niet zo erg om zijn data te delen. Maar ook een financieringsmodel waarin mensen kunnen bepalen hoeveel gegevens worden gedeeld, behoort tot de opties.

Hoewel het vertrouwen in Nederlandse media nog steeds relatief hoog is, hebben we minder vertrouwen dan twee jaar geleden. Een kwart van de respondenten in het deze week verschenen rapport van PwC 'Entertainment & Media Outlook for the Netherlands 2018-2022' vertrouwt media minder dan toen. Met de broadcasters en printmedia gaat het nog best goed, maar vooral sociale media krijgen een tik. Logisch, want ze hebben een minder groot controlemechanisme voor trollen en fake news. Ondertussen zijn ze wel een belangrijke informatiebron. Een Ombudsman voor Twitter zou geen slecht idee zijn, constateerde frank.news al eerder.

Een derde van de ondervraagden in het onderzoek van PwC gebruikt sociale media als een nieuwsbron en het is daarmee het vierde belangrijkste nieuwskanaal. De tech savvy generatie gebruikt sociale media vier keer meer dan de generaties ervoor en Facebook is met 74 procent de meest populaire nieuwsbron.

Misstanden
Tijdens mijn studiereis met IAB Nederland langs de Europese hoofdkantoren van Facebook, Google, Microsoft en Twitter, bleek vorige week wel dat de grote partijen steeds meer proberen de trollenlegers en fake news brigades aan te pakken. Facebook bijvoorbeeld heeft een groot team dat de content van gebruikers modereert, maar dat er dingen doorheen glippen is niet te voorkomen, omdat de sociale media nou eenmaal 'real time' zijn. Het draait nog altijd om de gebruiker zelf, de community, die misstanden kan rapporteren.

Niet alleen fake news zorgt dat het vertrouwen in Nederlandse media afneemt, ook het misbruiken van data is een reden. Driekwart van de ondervraagden in het PwC-onderzoek kent de recente schandalen. De ondervraagden geven de sociale netwerken en de overheid daarvan de schuld van misbruik van data. Beter gezegd: 90 procent geeft anderen de schuld en niet zichzelf.

Technoholics versus babyboomers
Opvallend puntje in het onderzoek van PwC is dat met name onder de ouderen minder mensen willen dat hun data gedeeld wordt. De helft van de deelnemers vindt het niet erg als hun gegevens worden doorgegeven zolang het vrije toegang tot de website betekent. Van de 'technoholics' heeft slechts 21 procent moeite met het afstaan van data, 55 procent van de babyboomers wil geen data delen. De meesten van degenen die het niet erg vinden om gegevens te delen, zijn van mening dat die gegevens aan bepaalde voorwaarden moeten voldoen. Daarvan wil 18 procent dat de zeer gevoelige persoonsgegevens worden beschermd, 14 procent wil best data doorgegeven in ruil voor een voordeel. Dat zal adverteerders als muziek in de oren klinken.

De bereidheid van mensen om te betalen voor objectieve en betrouwbare informatie varieert. Ongeveer 30 procent accepteert dat hun gegevens met derden worden gedeeld als een sociaal netwerk gratis blijft, weer een derde is bereid te betalen voor sociale netwerken als hun gegevens helemaal niet worden gedeeld. Ongeveer 21 procent van de respondenten zou een financieringsmodel waarderen waarin ze kunnen bepalen hoeveel gegevens worden gedeeld. In dit model zouden sociale medianetwerken een financieringsmodel hebben waarin de gebruikerstaks gebaseerd is op de hoeveelheid gegevens die een gebruiker bereid is te delen - hoe meer gegevens een gebruiker heeft bereid om te delen, hoe lager de gebruikerstaks.

Het zijn getallen die de sociale netwerken in overweging kunnen nemen.