Door Gérard Ghazarian - DEEL 1

CEO Candid Group voorspelt nieuwe liberale data-economie met minder macht voor Google en Facebook.

,,Data, the final frontier." Zo zou hitserie Star Trek anno 2018 beginnen. De onbegrensde mogelijkheden om big data te verzamelen, te analyseren en te gebruiken hebben bedrijven als Google, Facebook, Amazon, Airbnb en Uber groot gemaakt. Met de invoering van de Europese e-privacy verordening kan het wel eens gedaan zijn met hun monopolieposities.

Wie blij is dat de storm rond de invoering van de nieuwe privacywet AVG/GDPR is uitgewoed, kan zich alvast gaan voorbereiden op meer privacy-geweld. Op Europees niveau worden momenteel de details over de volgende wet uitgekristalliseerd: de e-privacy verordening. Die had oorspronkelijk ook op 25 mei moeten ingaan - dat wordt nu eind 2018 of begin 2019 - en gaat nog een stapje verder dan de AVG/GDPR. Bij deze aanvullende wet ligt de focus niet op de transparantie in het verzamelen en opslaan van persoonsgegevens, want dit is al gereguleerd door de AVG/GDPR. Het gaat om de big data of metadata van gebruikers die websites, social platforms en advertisingportals op eindeloos veel plekken verzamelen. Ook daarvoor is in de toekomst expliciete toestemming van de gebruiker vereist, vindt de EU.

Europa wil met de - vooral door Amerikanen gevreesde - wetgeving bescherming bieden aan haar burgers. Hoe? Door de nu nog grenzeloze datagedreven economie volledig te resetten. Data is de olie van de nieuwe economie. Volgens Viktor Mayer-Schönberger en Thomas Ramge van het boek 'De data-economie' zullen data zelfs het geld vervangen. Alle bedrijven draaien erop. Van Albert Heijn met zijn bonuskaart tot ING, dat zijn data over het betalingsgedrag van klanten overwoog te verkopen. Van webshops als Bol.com en Coolblue tot de bakker die in zijn computer heeft staan welke klanten glutenvrij brood eten. Een voorbeeld: onderzoeksbureau Gartner verwacht dat de marktwaarde van kunstmatige intelligentie (AI), waarbij slimme algoritmes data analyseren om de service aan klanten of producten te verbeteren, dit jaar uitkomt op 1175 miljard dollar.

Waar komt al die data vandaan? Van ons consumenten. Vanaf het moment dat we bij het wakker worden onze tijdlijn checken of het nieuws lezen totdat we 's avonds een maaltijd bestellen of Netflix starten; de hele dag door zijn we bezig met het genereren van data. Vrijwillig en onbetaald.

En hoewel alle bedrijven die we in ons dagelijks leven tegenkomen data verzamelen, wordt het grootste deel van de 50.000 Gigabyte aan data die per seconde over het internet vliegt verzameld in Silicon Valley. Door een handjevol internetgiganten als Google, Facebook, Amazon of Skype. Daar zit het probleem en dat probleem wil de Europese Unie aanpakken.

Waarom? De dataverzameling van deze grote jongens neemt dusdanige vormen aan, dat concurrentie door Europese bedrijven en startups onmogelijk wordt. Hoe kunnen zij hun achterstand in naamsbekendheid, bereik, datakwaliteit en -kwantiteit ooit inhalen?

Terug naar de nieuwe ePrivacy-wetgeving. Een van de belangrijkste vragen die hieraan ten grondslag liggen luidt: Hoe kan de tweedeling tussen data-arm en data-rijk verkleind worden? De wet begrenst de onbeperkte dataverzameling van de grote internetbedrijven en creëert een level playing field voor alle bedrijven die data gebruiken. Want als de wet ingaat, eindigt de data-oligarchie van de Googles, Skypes en Facebooks van onze wereld. Ook als hun servers buiten Europees grondgebied staan, moeten ze aan de wet voldoen.

Uiteraard is er een stevige tegenlobby. De nieuwe wetgeving zou de Europese economie miljarden gaan kosten, een strop betekenen voor de werkgelegenheid en IT-innovatie tot een halt roepen. Het einde van de nieuwe data-economie. Dus geen zelfrijdende auto's, geen domotica, noem maar op…Is dat beeld reëel? Of proberen de bedrijven met datamacht iedereen angst aan te jagen en daarmee beslissingen te verlammen of te vertragen?

Ik denk dat de nieuwe wet juist nieuwe kansen biedt voor de data-economie. Een economie waar data eigendom is en blijft van de consument. Die zijn data slechts afstaat in een omgeving waarin er vertrouwelijk, transparant en correct mee omgegaan wordt. Alleen zo worden monopolies doorbroken. Alleen zo ontstaat een meer liberale, transparante markt voor data. Alleen zo kan de nieuwe economie werken. (Wordt vervolgd - het onderwerp wordt toegelicht in twee blogberichten).